Aralık 17, 2025 | Habib Üstün

Bazı semboller vardır; tek bir çizgiyle, tek bir figürle koca bir halkın hafızasını temsil eder. Hanzala, bu sembollerin en güçlü örneklerinden biridir. Sırtı dönük, yalın ayaklı ve sessiz bir çocuk figürü olan Hanzala, yalnızca bir karikatür değil; adaletsizliğe karşı susmayan bir vicdanın simgesi hâline gelmiştir. Peki Hanzala kimdir ve neden hâlâ bu kadar güçlü bir anlam taşımaktadır?
Hanzala karakteri, Filistinli karikatürist Naci el-Ali tarafından 1969 yılında çizilmiştir. Naci el-Ali, çizgileriyle Filistin halkının yaşadığı acıları, sürgünü ve direnişi anlatan önemli bir sanatçıdır.
Hanzala, sanatçının kendi çocukluğunu ve Filistinli mültecilerin ortak kaderini temsil eder. Karakterin yaşı hep 10 olarak kalmıştır; çünkü Naci el-Ali, Filistin özgür olana kadar Hanzala’nın büyümeyeceğini söylemiştir.
Hanzala’nın en dikkat çekici özelliği, sırtının dönük olmasıdır. Bu duruş tesadüf değildir:
Çıplak ayakları ise yoksulluğu, sürgünü ve köksüzlüğü simgeler. Elleri arkasında kenetlidir; bu da çaresizliği değil, direniş ve sabrı temsil eder.
Hanzala’nın yüzü izleyiciye dönük değildir çünkü o, izleyicinin vicdanına bakmaktadır. Naci el-Ali’ye göre Hanzala:
Hanzala, yüzünü ancak adalet sağlandığında ve özgürlük gerçekleştiğinde dünyaya dönecektir.
Yıllar içinde Hanzala, Filistin mücadelesinin evrensel bir sembolü hâline gelmiştir:
Sadece Filistin için değil, dünyadaki tüm adaletsizliklere karşı duranların ortak sembolü olmuştur.
Hanzala, bir çocuk figürü olmasına rağmen çok derin anlamlar taşır. O:
Bu yönüyle Hanzala, modern dünyada vicdanın çizilmiş hâli olarak görülür.
Hanzala, tek bir çizimle bir halkın hafızasını, acısını ve direncini anlatmayı başarmış nadir sembollerden biridir. Sessizdir ama çok şey söyler. Küçüktür ama güçlüdür. Ve hâlâ, adalet yerini bulana kadar arkasını dönmeye devam etmektedir.
Hanzala’yı anlamak, sadece bir karakteri değil; insanlığın ortak vicdanını anlamak demektir.