Habib Üstün
← Tüm Makalelere Dön

Pardus Komutlarıyla Tanışın: Linux Dünyasının Kapılarını Aralayın

Aralık 19, 2025 | Habib Üstün

Giriş

Pardus, Türkiye tarafından geliştirilen Linux tabanlı bir işletim sistemidir. Grafik arayüzü sayesinde kullanıcı dostu olsa da, komut satırı (terminal) Pardus’un en güçlü yönlerinden biridir. Komut satırı, sistem yönetimi, dosya işlemleri ve yazılım kurulumlarını hızla yapmayı sağlar. Bu yazıda, Pardus kullanıcılarının işini kolaylaştıracak temel komutlar ve ipuçları anlatılmaktadır.


1. Temel Dosya ve Klasör Komutları

Pardus’ta dosya ve klasör yönetimi için terminal komutları oldukça pratiktir:

  • ls – Bulunduğunuz dizindeki dosya ve klasörleri listeler.
  • cd [dizin] – Belirtilen dizine geçiş yapar.
  • pwd – Şu an bulunduğunuz dizinin yolunu gösterir.
  • mkdir [dizin_ismi] – Yeni bir klasör oluşturur.
  • rm [dosya] – Dosyayı siler. Klasör silmek için rm -r [dizin] kullanılır.

Bu komutlar, dosya sistemini hızlı bir şekilde yönetmek için temel araçlardır.


2. Dosya İçeriği ve Arama Komutları

  • cat [dosya] – Dosya içeriğini terminalde görüntüler.
  • nano [dosya] veya vim [dosya] – Dosya düzenlemek için metin editörleri açar.
  • grep [kelime] [dosya] – Dosya içinde belirli bir kelimeyi arar.

Bu komutlar, özellikle log dosyalarını incelemek veya metin dosyalarında arama yapmak için kullanışlıdır.


3. Yazılım ve Paket Yönetimi

Pardus’ta yazılım yüklemek ve güncellemek için kullanılan komutlar:

  • sudo apt update – Paket listelerini günceller.
  • sudo apt upgrade – Sistemdeki paketleri günceller.
  • sudo apt install [paket_ismi] – Yeni paket veya program kurar.
  • sudo apt remove [paket_ismi] – Paketi sistemden kaldırır.

Bu komutlar, Pardus kullanıcılarının yazılım yönetimini terminal üzerinden hızlıca yapmasını sağlar.


4. Sistem Bilgisi ve Yönetim Komutları

  • top – Sistem kaynak kullanımını canlı olarak gösterir.
  • df -h – Disk kullanımını insan tarafından okunabilir şekilde gösterir.
  • free -h – Bellek kullanımını gösterir.
  • sudo reboot – Sistemi yeniden başlatır.
  • sudo shutdown now – Sistemi kapatır.

Bu komutlar, özellikle sistem yöneticileri ve ileri düzey kullanıcılar için kritik öneme sahiptir.


5. İpucu: Komutları Daha Verimli Kullanmak

  • Tab tuşu ile otomatik tamamlama yapabilirsiniz.
  • Ctrl + C ile çalışan komutu durdurabilirsiniz.
  • history komutu ile daha önce yazdığınız komutları görebilirsiniz.

Bu küçük ipuçları, terminal deneyimini hızlandırır ve Pardus’u daha verimli kullanmanızı sağlar.


Sonuç

Pardus’un gücü, sadece kullanıcı dostu grafik arayüzünde değil; terminal ve komut satırında saklıdır. Temel dosya yönetimi, sistem kontrolü ve yazılım işlemleri için öğrenilecek birkaç komut, bilgisayar deneyiminizi tamamen değiştirebilir.

Komut satırını öğrenmek, Pardus’u daha etkin ve güçlü kullanmanın anahtarıdır. Unutmayın: Her yeni komut, Linux dünyasının kapısını bir adım daha aralamanızı sağlar.